Händel – SMC 2021

Music for the Royal Fireworks

Programmatekst door Han van Tulder

George Frideric Händel (1685-1759) – Music for the Royal Fireworks

Ouverture – Siciliano-Bourré I en II – 2 Menuetten

 

Vuurwerk kan gevaarlijk zijn. Dat bleek ook in 1749. Een groep werklui begon al in de maand november 1748 een kolossaal houten decor te bouwen in het Londense Greenpark. Daar zou een feestelijke manifestatie gaan plaatsvinden ter viering van het tot stand komen van het verdrag van Aix-la-Chapelle. Dat verdrag bracht een einde aan de Oostenrijkse Successieoorlog, (1740-1748) waarbij Engeland tegen wil en dank betrokken was geraakt. Het bouwwerk was ontworpen in Palladiaanse stijl. De architect van het gevaarte was de Fransman Jean-Nicholas Servan. Hij creëerde een monumentale triomfboog , colonnades met Griekse sculpturen en bas-reliëfs van King George II. Dat alles diende als imposante façade voor een spectaculair vuurwerk. George Frederic Händel, bekend van zijn ‘Water Music’, werd benaderd om muziek te componeren voor het feest. Eigenlijk was die uitnodiging niet naar de zin van de monarch. George verafschuwde Handels muziekmakerij in de open lucht. Er volgde een moeizame correspondentie met als uitkomst dat alleen de inzet van ‘martiale’ instrumenten werd toegestaan. Negen hoorns, negen trompetten, vierentwintig  hobo’s, twaalf fagotten, contrafagot en drie stel pauken. Reken maar dat dat garant stond voor een hoop kabaal. Toch, om daar zeker van te zijn, werd voorafgaand aan de officiële viering een repetitie gehouden in Vauxhall Gardens. Meer dan 1200 bezoekers kwamen erop af. Het verkeer liep volledig vast. Er was voor al die rijtuigen op den duur geen doorkomen aan. We weten niet of op de dag zelve vuurwerk en muziek gelijktijdig geklonken hebben. Volgens de analen viel het orkest een beetje in het niet. Dus dat zal wel het geval zijn geweest. Wel weten we, dat als gevolg van een plotselinge weersomslag het rechter paviljoen, waarnaast het orkest zat, in brand vloog. Zo eindigde deze première in een anticlimax.  

 

Händel bewerkte later de muziek tot een zesdelige suite. Teneinde uitvoering in de concertzaal mogelijk te maken voegde hij strijkers toe en dunde de blazersbezetting aanzienlijk uit. In die vorm werd het een van Handels meest populaire stukken.

 

 

Han van Tulder (www.hanvantulder.nl)