Ana Balestra – SMC 2021

Sopraan  (i.s.m. Classic Young Masters)

Programmateksten door Han van Tulder

Sinfonia solisten prijswinnaar

Aria: Mozart – Una Donna quindici  – Cosi fan tutte, KV 588

Lang is deze derde ‘Da Ponte’ opera uit 1789 immoreel en Mozart onwaardig bevonden. Hoe deugdzaam zijn vrouwen? Zullen we wedden? Twee verloofde zusters worden op de proef gesteld als de aanstichter van de weddenschap, de cynische vrijgezel Don Alfonso, een nepbericht verzint. Hun beider heren – legerofficieren – worden subiet opgeroepen om zich bij hun garnizoen te melden. Even later herverschijnen de twee – nu als Albanezen vermomd – en maken ieder het hof aan de vrouw van hun partner. De dames gaan na enig tegenstribbelen door de knieën voor de nieuwe minnaars. Er worden zelfs trouwplannen gemaakt. Foei, maar kan kennelijk gebeuren! Wanneer de aap uit de mouw komt, verzoenen de stellen zich. Afhankelijk van de regie beleeft de toeschouwer de voorstelling als een frivole klucht of als een bedenkelijke grap.

 

Aria: Despina “Una Donna quindice anni”

In de tweede acte probeert Despina, de kamenierster van de beide zusters, de dames over te halen om het met de trouw aan hun afwezige mannen niet al te nauw te nemen. Don Alfonso heeft haar een beurs beloofd als zij hem helpt de weddenschap te winnen. Iedere vrouw van vijftien jaar, zingt zij, kan immers een kerel om haar vingers winden. Dus waarom moeilijk doen…

ORIGINELE TEKST

Una donna a quindici anni
Dèe saper ogni gran moda,
Dove il diavolo ha la coda,
Cosa è bene e mal cos’è.

Dèe saper le maliziette
Che innamorano gli amanti,
Finger riso, finger pianti,
Inventar i bei perché.

Dèe in un momento
Dar retta a cento;
Colle pupille
Parlar con mille;
Dar speme a tutti,
Sien belli o brutti;
Saper nascondersi
Senza confondersi;
Senza arrossire

Saper mentire;
E, qual regina
Dall’alto soglio,
Col «posso e voglio»
Farsi ubbidir.
fra sé
Par ch’abbian gusto
Di tal dottrina.
Viva Despina
Che sa servir!

NEDERLANDSE TEKST

Op haar vijftiende moet een vrouw
de wegen van de wereld moeten kennen,
Waar de duivel zijn staart houdt,
Wat goed en wat slecht is.

Ze zou de listen moeten kennen
die minnaars verstrikken,
Hoe te veinzen dat je lacht of huilt
En goede excuses te verzinnen.

Op een en hetzelfde moment
moet ze naar honderd luisteren
maar met haar ogen spreken
tegen duizend,
Hoop geven aan allen,
Of ze nu knap of gewoon zijn,
Weten hoe je dingen moet verbergen
Zonder in de war te raken,
Weten hoe je leugens moet vertellen
Zonder ooit te blozen.

En, als een koningin
Op haar verheven troon,
krijgt ze haar zin
Met “ik kan” en “ik zal”
opzij
Het lijkt erop dat ze
naar deze doctrine;
Hoera voor Despina,
Ze weet hoe ze het moet doen.

Aria: Gracia a la vida

Dank aan het leven is een lied in 1966 gecomponeerd door de Chileens song writer Violeta Parra. Het lied verscheen op zijn laatste album ‘Las ultimas compositiones’. Een jaar later pleegde hij zelfmoord. De song is nadien door talloze zangers en zangeressen uitgevoerd. De meest bekende vertolkster was Joan Baez, die in 1974 er de Verenigde Staten van Amerika mee veroverde.

ORIGINELE TEKST

Gracias a la vida, que me ha dado tanto,
Me dio dos luceros, que cuando los abro,
perfecto distingo lo negro del blanco
y en el alto cielo su fondo estrellado
y en las multitudes, el hombre que yo amo.

Gracias a la vida, que me ha dado tanto,
me ha dado el oído que en todo su ancho
graba noche y día grillos y canarios,
martillos, turbinas, ladridos, chubascos
y la voz tan tierna de mi bien amado.

Gracias a la vida, que me ha dado tanto,
me ha dado el sonido y el abecedario
con él las palabras que pienso y declaro:
padre, amigo, hermano y luz alumbrando
la ruta del alma del que estoy amando.

Gracias a la vida, que me ha dado tanto,
me ha dado la marcha de mis pies cansados;
con ellos anduve ciudades y charcos,
playas y desiertos, montañas y llanos
y la casa tuya, tu calle y tu patio.

Gracias a la vida, que me ha dado tanto,
me dió el corazón que agita su marco
cuando miro el fruto del cerebro humano,
cuando miro el bueno, tan lejos del malo,
cuando miro el fondo de tus ojos claros.

Gracias a la vida, que me ha dado tanto,
me ha dado la risa y me ha dado el llanto;
así yo distingo dicha de quebranto,
los dós materiales que forman mi canto,
y el canto de ustedes que es el mismo canto,
y el canto de todos que es mi proprio canto.

Gracias a la vida

NEDERLANDSE TEKST

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het gaf me twee ogen, die, als ik ze open,
perfect het zwart van het wit onderscheiden
en in de hoge hemel, de met sterren bezaaide diepte
en in de menigte de man van wie ik houd.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me gehoor gegeven dat in zijn volle bereik,
de nacht en de dag, krekels en kanaries
hamers, turbines, geblaf en regenbuien opvangt,
en de zo tedere stem van mijn geliefde.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me geluid en het alfabet gegeven;
daarmee de woorden die ik denk en spreek:
moeder, vriend, broer en licht dat de weg verlicht
naar de ziel van degene die ik liefheb.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft vaart aan mijn vermoeide voeten gegeven ;
met hen liep ik door steden en plassen,
stranden en woestijnen, bergen en vlakten,
en door jouw huis, jouw straat en jouw tuin.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me een hart gegeven dat heftig slaat
als ik de vrucht van het menselijk verstand zie,
als ik het goede zo ver van het kwade zie,
als ik in de diepte van jouw heldere ogen kijk.

Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven.
Het heeft me de lach en de traan gegeven.
Zo onderscheid ik geluk van verdriet,
de twee elementen die mijn lied vormen,
en jullie lied, dat eenzelfde lied is,
en het lied van allen, dat mijn eigen lied is.

Dank aan het leven.

Han van Tulder (www.hanvantulder.nl)